sayfayi hazirlayan kisi..Umarim bu sayfayi hazirlarken barazi asireti üyeleri bana yardimlarini esirgemezler simdididen her türlü yardima muhtacim lütfen yardimci olun barazi asireti üyeleri

11 Kasım 2007 Pazar

ZERDÜSTLÜK ( MAZDAIZM )

ZERDÜŞTÜN HAYATI
Babası pouruşasapa ve annesi dudhovadır.her ikiside iranın köklü ailelerinden gelmektedirler.her ikisindede dini inanca bağlılık olanca gelişkin olmnakla bertaber birikim yönünde kendilerini geliştirmiş.bire biretdiler özcesi iranın gelecekteki peygfamberi için doğru ebeveynlerdi,ve spitama üçüncüsü olmak üzere 5 oğlan çocukları oldu. Büyük hocanın gelişi ile ilintilik ihanetleri o çağdada antik iranın gündemindeydi. ari dünyasının tümü o zaman kargaşa içinde idi. kötülük denetimsiz sürmüş gerçeklik dünyayı bırakmış görünmekte zayıfların ezilmesi üst safada olan şeylerdi. doğal olarak bütün insanlar bu kargaşaya düzen getirecek bir kurtarıcıyı istekle bekliyordu. zerdüşt dünyaya gelmiştir ve anasınının rahmindeyken bile çocuk öyle bir ruhsal ışıkla aydınlanöıştırki anasının çevresindeki herşey parıltı ile aydınlanmıştır ve doğum yaklaştıkça ışığın parıltısı artmıştır.bütün ev ve çevresi görkemli bir yalım olmuştur sğitama dünyaya gelmiştir. (m.ö.570) çocuğa ailenin ünlü kurucusundan ötürü spitama adı verilir. kötüler onun doğumunu öğrenince titrer ve daha küçük bir çocuken onu öldürmeye kalkışırlar.ama başarılı olamamışlardır.babası neşelidir ve oğlundaki yüceliğin işaretlerini merak ediyordur. bütün tehlikelerden sakınmak için ailesi ile birlikte inzivaya çekilir. spitama düşüncelerini hemen gök yüzündeki şeylere çevirmiş dindart ve çok akllı bir babanın ellerinde o günlerin olağan eğitimlerini almıştır.15 yaşında yaratıcısı ile konuşmak için inzivaya çekilir.nereye gittiği ve neyaptığı tümü ile aydınlanmamıştır.ve zerdüşt (zarahuştla) 30 yaşında peygamberliğini ilan eder. zerdüşt doğduğu ülkede hiçte iyi karlanmamıştır.uzun zaman tek müridi amcasının oğlu maoghadır.12 yıl batı iranda rahiplik yaptıktan sonra doğduğu ili terk etmiştir.iranın doğusunda olan baktriya kentine gitmiştir.oranın kralı olan viştaspa onu kibarca karşılamış ve mesajına ilgi göstermiştir.zerdüşt kral ve saray halkının çeşitli mucizeler ortaya koymuştur.yavaşça ve korkusuzca ilan ettiği din kral ve halkı üzerine etki bırakmıştır. sonunda kral viştaspa zerdüştlük inancını açıkça kabul etmiştir.kral zerdüşt inanacın yayılmasında büyük çabalar göstermiştir. dinin iranda ve ülkelerde başlayan yayısı oldukça hızlı başlamıştır. ama bu kimi savaşlar ve mücadeleler olmadanda gerçekleşmemiştir.inancın oluşumu için 47 yıllık çok yorucu bir çabadan sonra peygamber 77 yaşında iranda vefat etmiştir.
İNANÇ VE İBADETLERİ
a)iran dinleri içerisinde tyek tabrı inancına yer vermesi bakımından en dikkat çekicisi zerdüştlüktür.bu din adını kurucusundan alır. bu dine dayandığı tek tanrı ahura mazdaya nispeten mazdaizmde denir.
b)zerdüşt irana tevhit inancını getirmiştir. onun getirdiği dinb tek tanrıya inanmak idi ondan önce iranlalır bir kısım tanrılara tapınmakta ve rahiplerin hazırladığı uyuşturucu içkiyi içmekle uygulanan haoma kültürünü devam ettirmekte idiler.
c)zerdüşt ahuramazdanın yanbında bulunan 6 baş melekten bahsetmiştir. bunlara kutsal ölümsüzler denir. bunlar;iyi akıl adalet ,ilahi irade ülkesi ,dindarlık mükemeliyet ve ölümsüzler şeklinde ahuramazdanın sıfatları ve fonksiyonları olarak inanılır.ahuramazda alemin tek tabrısıdır.alemdeki maddi manevi nizamı yaratan tahiat kanunlarını koyan ahuramazdadır.kötülüklerin kaynağı ehrimandır.
d)zerdüşt dininde ahuramazdaya inananların ruhları ölümden sonra muhakeme olur.o önce cin-vat köprüsünden geçecektir.bu köprü bu alemden ötekine götürür.dinsizler bu köprüyü geçemez ve cehheneme düşer.dindar kişi ise bu köprüden geçer cennete ulaşır.
e)diğer bir inmanç zerdüştten 3 bin yıl sonra ehrimanın gücü yok olarak ve hak ibadet dünyaya ulaşacaktır.daha sonra dere kenarında yaşayan bir kadına zerdüştün tohumu verilecek kadın gebe kalacak ve saoşyat denilen kurtarıcı dünyaya gelecektir:adalet bu kurtarıcı tarafındab kurulacaktır.sonra ölülerin doğması başlayacaktır.ilk insan gayamartın kemikleri hayat kazanarak bütün ölüler tekrar vücutlarına kavuşacak ve bir yerde toplanacaktır.iyiler kötüler eyırtılacak kötüler ateş ırmağından geçecek ateş kötülükleri temizleyecek ve şeytanla bütünleşenler hariç herkes ahura mazdanın ülkesine gidecektir.
f)zerdüştten önce deva denilen ehrimenın avanesi olan şeytanlara onları yatıştırmak üzere kurban kesilirdi.onlar kurbanlardan çıkan buğu ile beslendiklerine inanılırdı.böylece onlarda ibadet etmişl olurlardı.zerdüştün kurban kesimi ile mücadelesi sebebe dayanır.zerdüşt sığır etini yemeyide yasaklamıştı.g)günah insanı kötü güçlerin esiri yapar.zerdüştlükte doğru yaşama ahlaki emirlere uyma esastır.ahlaki emirler; iyi düşünce,iyi söz,iyi iş diye özetlenir.fakirlere cömert davranma ,yabancılara misafir perverlilk ,bütün lekelerde uzak kalma,toprağı sürme,sığırlara bakma. temiz hayvanları özellikle köpekleri öldürmek büyük günahtır.zina yasaktır.bazı acinsi konular ve ölü bedenine dokunmak kirlenmeye yol açar özel ainler gerektirir.doğurganlık esastır.döllemeyi ve çiftleşmeyi önleme kesinlikle yasaktır.
h)zerdüşt dini inancına göre kadın ve erkeği bir aradave birbirlerine arkadaş yaratmıştır.arkadaşlar arasında eşitliği temel alan bu inançta kadın ve erkek eşit kabul edilmektedir.zerdüşt kadınların evlerinde çcuklşarın anası olması çocuklarını yetiştirmede ve onları iyilikler ile yurtseverlikleri aşılamada en etkin kimse olduğunu belirtir. ZERDÜŞTLÜKTE ATEŞ
Ateş zerdüşt dini inancı tarafından kutsal olarak kabul edilir.ateş zerdüştizmde çok önemli bir yere sahiptir.avestaya göre tanrı ahuramazdanın ruha ve oğludur. Esas olarak ateşe üç anlam veriliyordu. yada bu anlamlarda ateş kullanılıyordu.ateşin başlangıcı ev ateşi yani ocak ateşi kabul ediliyordu. ikincisi kurbat ateşi olup bu ateş devamlı yana ve kötülükleri uzaklaştırandır.üçüncüsü halk topluluklarınca meydanlarda yakılan ve etrafında eğlenilen ve aynı zamanda ateşle temasa geçerek veya içinden geç.erek suç ve günah işlemiş olanlar kime karşısuç veya günah işlemişse onun yakacağı ateşten geçerek kendini temize çıkarması ve suçunu afettirmesi yani kendisini suçsuz ve günahsız olduğunu ıspatlaması gelenek bakımından önemliydi. bu inanca göre atş sadece suç ve günahlardan arındırıp temizleyen yetkisini dışıda ilahi güç,kuvvet ve kudret veren bir kaynak olarak görülür.çünkü ateşin tanrı ahuramazdanın oğlu olarak inanılmasının yanında insanların ruhlarınında ateşten geldiği ve ölümden sonra da ruhun yapılmş olduğu ateşin çekileceği ve onunla birleşeceğine inanılmaktadır. zerdüştlüğe göre yeryüzündeki her türlü canlı yada cansızda ateş vardır. insanda hayavanda bitkilerde,gökte ve yerde bu ateşi değişik zaman ve durumlarda görmek mümkündür. KOZMOLOJİ
ve ondan tüm varlıkları yarattı.varlıkları yaratınca onkları gövdesinde taşıdı.böylece devamlı olarak çoğalıp büyüdü,ve herşey giderek güzelleşti,ve sonra diğerlerini birbiri ardına gövdesinde yaratmaya başladı.kafasından göğü ayaklarından yeri suları gözyaşlarından bitkileri tüylerinden ve ateşi kendi anlamından yarattı.burada esas olarak anlatılmak istenen tanrının kendisi ahuramazda olduğudur.böylece uzayda görünen herşey tanrının organları ve parçasıdır. KİTABI
zerdüştten sonra çok tanrılı inançlar yayılmışsada ona nispet edilen kutsal gathalar iranda etkisini sürdürmüştür.avesta eski iranın ve bugün hindistanda yaşayan iran asıllı parsilerin ve diğer zerdüşt inancını kabul edenlerin kutsal kitabıdır.dili pehlevice ve kürtçedir. avesta şu bölümden olşur;dini töende okunan ilahiler,zerdüştün gathaları bu bölümdedir.gathalar avestanın eski metin ve kısımlarıdır.zerdüştün sözleri sayılır. GÜNÜMÜZDE ZERDÜŞTLÜK
zerdüştler günümüzde dünya zerdüştler birliği adı altında örgütlenmiş olmakla beraber,hindistan,abd,pakistan,ingiltere,kanada,gibi ülkelerde yerel toplulukları bir arada toplayan örgütlenmelere gitmişlerdir,ve bu ülkelerde tapınaklarıda mevcuttur. zerdüştilerin saysısı bugün kırk bini iran yüzbini hindastanda olmak üzere yaklaşık ikiyüzbin kadar olup geriye büyük kalan bölümü ingiltere abd kanadada yaşamaktadır(bir milyona yakın kitleleri vardır)

0 Yorum:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları [Atom]

<< Ana Sayfa